Human Centric Lighting
Technologieën op het gebied van licht en verlichting blijven constant in beweging. Zo wordt licht steeds interessanter en ondervinden we steeds weer nieuwe voordelen die lichtbronnen met zich meebrengen. Zoals we in eerdere blogs hebben besproken, zien we dat verlichting een steeds grotere efficiëntie bereikt en dus energie bespaart. Hiernaast worden andere toepassingen van licht ontdekt, zoals internet via licht.
Ons lichaam is erg afhankelijk van licht. Er zijn tegenwoordig veel onderzoeken gaande naar het effect van licht op ons lichaam. Deze onderzoeken focussen zich op de effecten op onze emoties, gezondheid en werkefficiëntie.
Het menselijk lichaam is het gewend dat licht in de loop van een dag continu veranderd. Zo heeft het buitenlicht in de middag een andere kleur en gloed dan in de avond of ochtend. Door deze kleuren van het buitenlicht te herkennen weet ons lichaam waar het aan toe is. Een interessante ontwikkeling in de wereld van verlichting is Human Centric Lighting.
Wat is Human Centric Lighting?
Bij Human Centric Lighting staat welzijn, comfort, gezondheid en productiviteit van de mens centraal door simpelweg de lichtkleur en intensiteit gedurende de dag aan te passen naar wat het lichaam op dat moment nodig heeft. In zekere zin is dit een vorm van lichttherapie.
In de jaren ’90 is er veel geëxperimenteerd met lichttherapie. Zo ontdekten wetenschappers dat mensen in de zomer meer energie hebben, minder snel geïrriteerd zijn en in een betere gemoedstoestand verkeren dan in de winter. Dit heeft natuurlijk alles te maken met het aantal uur dat zij worden blootgesteld aan zonlicht. Zo bestaan er mensen die erg veel last ervaren tijdens het verschuiven van de seizoenen. Seasonal Affective Disorder, ofwel seizoensgebonden depressie (winterdepressie) noemen we dit verschijnsel. Dit verschijnsel doet zich vaak voor als een persoon die hiervoor gevoelig is, te weinig in aanraking komt met daglicht. Om dit tegen te gaan moet desbetreffende persoon zo veel mogelijk worden blootgesteld aan daglicht. Omdat we in de winter minder daglicht hebben en omdat sommige mensen werken en leven op locaties waar ze weinig zonlicht kunnen ontvangen, kunnen we de zon nabootsen door middel van LED lampen.
Effect van lichttemperatuur op het menselijk lichaam
Licht heeft een grote invloed op het dagritme van het menselijk lichaam. Het belangrijkste effect dat licht op het lichaam heeft is dat het de melatonineaanmaak reguleert. Melatonine wordt ook wel het slaaphormoon genoemd. Het zorgt er namelijk voor dat we moe worden. Koud wit licht (6000K) onderdrukt de aanmaak van melatonine.
In 2002 zijn wetenschappers te weten gekomen dat er cellen in het netvlies zitten die niks te maken hebben met het menselijk zichtvermogen. Deze cellen vangen wel licht op om ons dagritme in orde te houden. Deze cellen zijn het meest gevoelig voor blauw licht. Door blauw licht blijven we als mensen wakkerder en zijn we alerter en oplettender. Hierdoor is bijvoorbeeld ons concentratievermogen hoger. Door koud licht in werkomgevingen te gebruiken kan dus de werk efficiëntie worden verhoogd.
Effect van lichtsterkte op het menselijk lichaam
Licht in het blauwe spectrum kan de aanmaak van melatonine dus onderdrukken. Er moet dan wel genoeg blauw licht aanwezig zijn om dit proces optimaal te laten verlopen. Onderzoek heeft uitgewezen dat de onderdrukking van de melatonine-aanmaak door koud licht al effect heeft vanaf een verlichtingssterkte van 30 Lux op ooghoogte. Vanaf 1000 Lux op ooghoogte verzadigt het effect.
Om het dagritme optimaal te houden is het belangrijk dat we de juiste lichttemperaturen zien. Van koud licht worden we minder snel moe. Het is echter niet aan te raden om de gehele dag koud licht aan te hebben. Hiermee verstoor je het dagritme door het enkel uit te stellen. Het lichaam zal een keer moeten ontspannen. Het is daarom aan te raden om in omgevingen waar een hogere alertheid en concentratie nodig zijn, koud licht te gebruiken. Denk hierbij aan werkplekken. Wanneer er geen hoge alertheid en concentratie nodig zijn moet het lichaam kunnen ontspannen. Op deze momenten kan het best warm licht gebruikt worden. Denk hierbij aan werkpauzes en avondlicht.
Meer over het gebruik van lichtkleuren kan je vinden in deze blog:
