Hoe werkt LED verlichting?

LED lampen zijn steeds meer verkrijgbaar als vervanging voor andere soorten van traditionele verlichting, zoals; gloei-, halogeen- of TL-verlichting. Een LED, ofwel Light Emitting Diode, kan in het Nederlands vertaald worden als “Lichtgevende Diode”. LED lampen zijn een vorm van solid-state lighting (vaste stoffen verlichting). Dit houdt in dat bij LED verlichting gebruikt wordt gemaakt van halfgeleiders om licht te produceren in plaats van een gloeidraad (gloeilampen) of een gasontlading (fluorescentielampen). Door stroom door deze halfgeleiders te laten lopen, geven deze materialen licht af. De kleur van dit licht is afhankelijk van het soort halfgeleider dat wordt gebruikt. Het voordeel van dit soort verlichting is dat het weinig warmte produceert en beter bestand is tegen stoten, trillingen, schokken en slijtage. Hierdoor is de levensduur aanzienlijk langer dan overige vormen van verlichting.

Hoe geeft LED verschillende kleuren?

LED lampen kunnen licht geven in veel verschillende kleuren. De kleur die een led kan geeft, hangt af van de halfgeleider die wordt gebruikt om het licht te produceren. Zo zijn LED lampen die meerdere kleuren geven vaak een combinatie van verschillende LEDs naast elkaar. Door een rode, groene en blauwe diode naast elkaar te plaatsen kan iedere kleur in het kleurenspectrum worden samengesteld. Dit zijn de RGB (rood, groen, blauw) LED lampen.
 

Waarom zijn LED lampen anders dan andere verlichting?

Led lampen werken dus aanzienlijk anders dan de traditionele vormen van verlichting door het gebruik van halfgeleiders in plaats van andere methoden. Hieronder hebben we een aantal voorbeelden van de voor en nadelen van de verschillende typen verlichting onder de loep genomen.

Gloeilampen:

Gloeilampen worden ook wel kooldraadlampen genoemd. Dit heeft te maken met het feit dat een gloeilamp licht produceert door middel van het verwarmen van een draad. Door een spanning door de draad te laten lopen, wordt deze zo heet dat de draad gaat gloeien. Dit produceert naast warmte dus ook licht. Echter is het niet energiezuinig te noemen. Veel van de gebruikte energie wordt omgezet in warmte, en dus niet in licht.

Voordelen

• Goedkoop in aanschaf.
• Heeft een CRI van 100. Perfecte kleurweergave.
• Het licht heeft een lichthoek van 360º. Goed voor algemene verlichting. (tevens een nadeel)

Nadelen

• Slechte energie-efficiëntie door opwekken van warmte.
• Korte levensduur van ongeveer 1000 uur gemiddeld.
• Het licht heeft een lichthoek van 360º. Licht kan niet worden gefocust. (tevens een voordeel)

Spaarlampen:

Spaarlampen worden ook wel Compact Fluorescent Lamp (CFL) genoemd. Dit heeft te maken met het feit dat het licht in de lamp wordt geproduceerd door fluorescerende stoffen in gasvorm. Dit is in de meeste gevallen de giftige stof ‘kwik’. Wanneer de elektronen in de stroom die door de lamp wordt geleid op een kwikatomen botsen, worden de elektronen uit hun baan gestoten. Hierbij produceert het energie. De energie die vrijkomt is ultraviolette straling. Omdat wij mensen geen ultraviolette straling kunnen waarnemen is er aan de binnenkant van de buis een laagje aangebracht dat de ultraviolette straling kan omzetten in warm zichtbaar licht.

Voordelen

• Langere levensduur dan gloeilampen.
• Minder energieverbruik dan gloeilampen.
• Zijn beschikbaar in meerdere kleuren wit

Nadelen:

• Wekken warmte op en verspillen dus ook energie.
• Levensduur wordt aangetast door veelvuldig aan en uitschakelen.
• Kwetsbaar bij hoge temperaturen.
• Bevatten giftige stoffen.
• Dalen in lichtopbrengst na verloop van tijd.
• Duurt tijd voor ze op volle sterkte branden.

TL Lampen:

TL Lampen werken in essentie hetzelfde als spaarlampen en maken gebruik van kwikdamp om licht te produceren.

Voordelen

• Geven een mooi diffuus licht. (tevens een nadeel)
• Zijn beschikbaar in meerdere kleuren wit
• Geven licht in een hoek van 360º.

Nadelen

• TL lampen flikkeren. Dit kan fysieke gevolgen hebben voor ons lichaam.
• Flikkeringen zijn te zien op video en geven hierbij een slechte kleur.
• Geven diffuus licht. Licht kan niet worden gefocust. (tevens een voordeel)
• Bevatten de giftige stof ‘kwik’.
• Zijn brandgevaarlijk wanneer ze oververhit raken.

Halogeen Lampen:

Halogeenlampen werken in essentie hetzelfde als gloeilampen. Echter worden halogeenlampen erg heet. Om deze reden moeten halogeenlampen altijd voorzien worden van kwartsglas. Dit soort glas is hittebestendig om barsten te voorkomen. In de glazen bol zit een gas om vlekken op de oppervlak te voorkomen.

Voordelen

• Goede lichtsterkte.
• Relatief goedkope aanschafprijs.

Nadelen

• Levensduur is kort.
• Slechte energie-efficiëntie door opwekken van warmte.
• Er is een transformator nodig bij het aansluiten.

Voordelen en nadelen van LED verlichting

Als we kijken naar LED lampen, valt het op dat de lamp een hoge energie-efficiëntie heeft. Er gaat bij LED lampen geen energie verloren aan het opwarmen. Hierdoor kan een LED lamp tot wel 90% efficiënter zijn dan een gloeilamp. Doordat LED lampen zo energie-efficiënt zijn, hebben ze minder stroom nodig om evenveel licht te produceren. Ze zijn dus vooral energiezuinig.

LED lampen zijn in tegenstelling tot andere vormen van verlichting een stuk duurder in de aanschaf. Dit kan voor veel mensen een drempel zijn om LED lampen aan te kopen. De kosten van LED lampen zijn dus hoger dan andere vormen van verlichting? Nee! LED verlichting is dan wel duurder in de aanschaf. Doordat deze vorm van verlichting zo energie-efficiënt en energiezuinig is, verdient de lamp zich sneller terug dan de levensduur van een gloeilamp.

De levensduur van LED lampen is lang. Tot wel 50 keer zo lang als de levensduur van een gloeilamp. Dit betekent dat je tot wel 50 lampen minder hoeft aan te schaffen.

Tot slot zijn LED lampen beschikbaar in een groot kleurenbereik. Zo kunnen deze lampen van warm tot koud licht geven. Maar ook alle kleuren die je kunt maken door de kleuren rood, groen en blauw te mengen.